Văn hóa và con người Sapa – Sapa là một khu nghỉ mát nổi tiếng, thuộc huyện Sapa, tỉnh Lào Cai. Cái tên Sapa có nguồn gốc từ tiếng Quan Thoại, trước đây được người dân địa phương phát âm là SaPả hay SaPá với ý nghĩa là “bãi cát”. Cái tên này được tạo thành do xưa kia thị trấn Sapa chỉ là một bãi cát
Trong bài viết bên dưới đây mình vừa giới thiệu sơ lược tới các bạn văn hóa và con người sapa. Hãy cùng mình theo dõi bài viết bên dưới nhé !
Giá trị văn hóa lịch sử Sapa
Sapa là một khu nghỉ mát nổi tiếng, thuộc huyện Sapa, tỉnh Lào Cai. Cái tên Sapa có nguồn gốc từ tiếng Quan Thoại, trước đây được người dân địa phương phát âm là SaPả hay SaPá với ý nghĩa là “bãi cát”. Cái tên này được tạo thành do xưa kia thị trấn Sapa chỉ là một bãi cát mà người dân hay họp chợ.
Mãi sau này, khi người Pháp tiến hành đo đạc và xây dựng bản đồ miền núi Phía Bắc, khi hậu trong lành và cảnh quan đẹp mắt của Sapa lạc vào mắt, họ quyết định biến nơi đây thành một khu du lịch nghỉ dưỡng và cái tên Sapa – theo cách phát âm không dấu của người phương Tây hiện hữu cho tới tại thời điểm này.
Sapa ban đầu chỉ là một đất trống người dân họp chợ – Ảnh: Tawan Chaisom
Không biết xuất phát từ bao giờ, Sapa đã là nơi cư trú lâu đời của các dân tộc thiểu số phía Bắc. Đến với Sapa, bạn có thể bắt gặp một cộng đồng cư dân của các tộc người: H’Mông, Dao đỏ, Tày, Giáy và Xa Phó.
Mỗi dân tộc mang một đặc trưng văn hóa rất riêng, được truyền lại từ thuở tổ tiên xa xưa và tổng hòa các nền văn hóa đấy tạo nên một bản sắc độc đáo cho vùng đất rẻo cao này, thồi một luồng gió lạ cho du lịch và khiến bao người vượt những chặng đường xa xôi tìm về khám phá.
Trang phục truyền thống – văn hóa và con người sapa
Phần làm nên giá trị của bức hình đấy chính là trang phục truyền thống họ mặc thường ngày. Sắc màu rực rỡ, học tiết kì công nối liền nhau theo phong cách bohemian là những điểm đặc trưng nhất. Ở Sapa, mỗi dân tộc có sự khác biệt về trang phục. Đây là cách nhận biết dễ dàng nhất đối với các dân tộc không những nội địa mà còn trên toàn toàn cầu.
Chính trang phục thể hiện đặc trưng về cách sống, lối sống, tập tục, quan niệm, sinh hoạt, khí hậu nơi họ sinh sống.
Dân tộc Dao đỏ
Ngay từ nhỏ các cô gái người Dao đã được mẹ dạy cho cách thêu thùa, ăn mặc cho đẹp và học cách duyên dáng. Từ những chi tiết nhỏ đến cách nhuôm lại tấm áo chàm sao cho mới đều được các bà, các mẹ truyền dạy ăn sâu vào tiềm thức.
Bộ trang phục hoàn chỉnh bao gồm: áo, yếm, xà cạp, khăn vấn đầu,… Cùng các kiểu trang sức vàng bạc. Cổ áo của người phụ nữ Dao khá dễ dàng, chỉ là những ô vuông thuê trắng xếp sát nhau, đính một miếng vải hình tam giác làm cổ yếm. Xà cạp có hình hoa văn móc câu hay răng cưa hình chim… Thêu bằng chỉ đỏ, vàng, trắng tăng thêm phần nổi bật.
Dân tộc H’mông
Người H’mông Sapa có cách ăn mặc khác biệt nhất so sánh với những bộ phận H’mông khác trên mảnh đất hình chữ S. Đàn ông mặc quần màu đen, màu chàm với áo ngắn tay và áo không tay bên ngoài, đội mũ tròn trông như mũ giáo hoàng. Còn phụ nữ, họ mặc váy, áo xẻ ngực, thắt lưng, xà cạp, phủ vải che trước váy. Họa tiết thường là hoa văn hình học như hình xoáy ốc, hình thoi, hình vuông, hình chữ thập,…
Bạn sẽ bắt gặp và biết được họ ở khắp nơi tại Sapa, quan trọng là ở bản Cát Cát, Lao Chải, Séo Mí Tý, Tả Giàng Phình.
Dân tộc Tày – văn hóa và con người sapa
Đây là đồng bào có số dân đông thứ ba tại Sapa. Tuy vậy trang phục người Tày dễ dàng hơn tất cả. Nam và nữ cùng mặc áo cánh 4 thân xẻ ngực, cổ tròn có hai túi phía trước với thắt lưng bản rộng quấn ngang eo. Màu sắc độc nhất chỉ trên áo của họ là màu chàm thẫm (xanh đen), có thể nói thiết kế này khá giống với áo dài Việt Nam hiện nay.
Dân tộc Giáy
Cũng là một dân tộc có trang phục khá dễ dàng, ít thêu thùa, và chỉ có các băng vải màu quanh cổ và vạt áo. Áo nữ là loại áo ngắn xẻ nách, tạo nên sắc thái riêng cho trang phục dân tộc về cả kỹ thuật và mỹ thuật. Người phụ nữ thường quấn khăn thành nhiều kiểu không giống nhau, cổ đeo vòng bạc, và đi giày thêu hoa văn phong phú.
Tổng kết, trang phục dân tộc ở Sapa có nhiều kiểu dáng, màu sắc sặc sỡ, hoa văn tinh tế như gấm thêu Hoa. Hầu hết đều là các sản phẩm thủ công, tự cung tự cấp của gia đình. Chính sự đa dạng và sặc sỡ sắc màu như vậy đã khiến cho bức tranh thiên nhiên của du lịch Sapa được điểm xuyết một cách rực rỡ, tạo sự hiếu kỳ và tò mò cho du khách khi tới đây.
Ngôn ngữ – phong tục tập quán
Các dân tộc thiểu số ở Việt Nam nói chung và Sapa nói riêng hầu hết đều có tiếng nói riêng, ngôn ngữ riêng. Tuy vậy, khi sự phát triển kinh tế ngày càng lan rộng thì yêu cầu và đòi hỏi người dân ở khắp các tỉnh thành từ miền xuôi đến miền ngược đều phải biết nói và viết tiếng phổ thông. thế nên, khi du lịch Sapa bạn cũng phải quá lo lắng về sự cách biệt ngôn ngữ.
Hơn nữa, biết đâu bạn còn phải nể vốn tiếng anh và năng lực nói ngoại ngữ của người dân bản ngữ. Những đứa trẻ loắt choắt, đen nhẻm bé nhỏ hơn cả độ tuổi thật của chúng, có năng lực giao tiếp khá thành thục với khách Tây. Quả là một điều kì diệu đúng không nào? Thật không hổ danh là một “thị trấn du lịch”.
Lưu ý khi du lịch Sapa, du khách chỉ nên gọi bằng các tên phổ thông như Mông, Dao, Tày, Giáy, không dùng các tên gọi khác, từ ngữ khác khiến đồng bào phật ý. Nhìn chung họ là những người hiếu khách thế nhưng du khách nên quan tâm lắng nghe hướng dẫn của chỉ dẫn viên tour du lịch Sapa để tránh vi phạm phải những điều cấm kị của đồng bào như nơi ăn, ngủ, uống nước, đi lại và sử dụng đồ dùng,…
Lễ hội văn hóa truyền thống
Đến với nền văn hóa khác biệt đã thú vị, nhưng nếu như may mắn đến đúng dịp lễ hội của du lịch Sapa thì bạn lại càng có thời cơ hiểu một cách rõ ràng hơn thêm về những dân tộc thiểu số, về đất nước và du lịch nước ta.
Lễ hội xuống đồng ngày xuân
Đây chính là lễ hội của dân tộc Tày, Dao xảy ra vào ngày mùng 8 Tết hàng năm lôi cuốn rất nhiều lượt khách du lịch. Tại xã Bản Hồ khi này sẽ tổ chức các phần lễ như rước đất, rước nước, lễ cúng, cày đồng,…Ngoài ra, còn có phần hội với điệu múa xòe dập dìu, và hoan nghênh du khách cũng tham gia trải nghiệm, và thưởng thức những món ăn và mua một vài món ăn đặc sản Sapa.
Lễ hội Gầu Tào của người Mông
Với ý nghĩa là “cầu phúc – cầu mệnh” cho một năm mới mưa thuận gió hòa, gia đình mạnh khỏe hạnh phúc, làm ăn sinh lời lãi, người Mông tổ chức lễ hội Gầu Tào vào sáng mùng 1 Tết tại Sapa. Trước đây là lễ hội diễn ra trong nội bộ gia đình thôi, nhưng cùng với sự phát triển của du lịch, lễ hội đã được mở rộng thành lễ hội của toàn dân tộc.
Lễ Tết nhảy của người Dao ở Tả Van
Lễ Tết nhảy là cái tên mô tả đặc trưng của lễ hội này. Ở đây mỗi điệu nhảy mô tả những hành động không giống nhau và thường kể về truyền thống của dòng họ, công lao của tổ tiên. Trên tổng số 14 điệu nhảy độc đáo và đặc sắc, khách du lịch sẽ cảm nhận được rõ nhất nét đẹp truyền thống của đồng bào dân tộc Dao. Nhớ đến với du lịch Sapa vào khoảng mùng 1, 2 Tết nếu như có cơ hội bạn nhé.
Lễ quét làng của người Xá Phó
Đứng ở vị trí số 3 trên tổng số rất nhiều lễ hội lớn nhỏ ở Sapa còn có lễ quét làng. Người dân cầu sự bình yên, gia súc mạnh khỏe và hoa màu tươi tốt. Lễ được tổ chức vào tháng 2 âm lịch, thời điểm tương đối thích hợp đối với những đối tượng khách có nhu cầu đi du xuân. Ngày lễ này, bà con sẽ góp lợn, gà, chó gạo,… Để làm mâm cúng, còn những người dân làng khác sẽ vẽ mặt nhảy múa cầu mong bình yên.
Xem thêm : Địa điểm nhà thờ đá sapa – Địa điểm du lịch Sapa
Xem thêm : Bản cát cát sapa – Địa điểm du lịch nổi tiếng
Tạm kết :
Bài viết trên đây mình vừa giới thiệu sơ lược tới các bạn văn hóa và con người sapa. Cũng như tìm hiểu về các truyền thống và trang phụ của con người nơi đây. Mong rằng bài viết này sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về con người ở Sapa. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết !
Vũ – Tổng hợp, chỉnh sửa (Nguồn tổng hợp: dulichvtv.com, mytour.vn, … )
