Với vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ vốn có và sự góp mặt của nhiều dân tộc thiểu số, Sapa như một bức tranh đa màu sắc của vùng Tây Bắc. Đây cũng là điểm du lịch hấp dẫn các du khách không những trong nước mà còn cả du khách nước ngoài. Hãy cùng mình nghiên cứuđặc trưng lễ hội và văn hóa ẩm thực Sapa để khám phá những điều thú vị của một thành phố du lịch hấp dẫn nhất nước ta nhé.
Đặc trưng văn hóa ẩm thực Sapa
Trong tiết trời lạnh giá ở Sapa, bạn luôn nhớ thưởng thức đồ nướng nóng hổi, thơm ngon và đa dạng như thịt lợn bản, ba chỉ nướng, chim cút, bò cuộn cải mèo xiên hay bò cuộn nấm kim châm xiên que… Cải mèo là loại rau đặc sản với vị cải đắng lạ đọng lại trên đầu lưỡi sẽ khiến khách du lịch thích thú. Bên cạnh đó, khách du lịch tuyệt đối đừng bỏ lỡ các món đặc sản “có một không hai” của Sa Pa được nhiều người biết đến khắp cả nước.
Văn hóa ẩm thực – Gà ác (gà đen) Sapa
Gà ác hay thường được gọi là gà đen Sapa, được chăn thả tự nhiên có thể thịt chắc khỏe, rất thơm ngon. Mỗi con gà ác chỉ nặng chừng hơn 1kg, có màu da hơi đen. Gà ác là đặc sản Sapa, có khả năng chế biến thành nhiều món ăn không giống nhau, tuy nhiên gà được ướp tẩm với mật ong rồi đem nướng dưới than hồng, sau đó chấm thịt gà với muối tiêu chanh, lá bạc hà là ngon nhất. Nếu như đi du lịch Sapa mà chưa thưởng thức món ăn này thì quả là một điều thật đáng tiếc!
Thắng cố Sapa
Thắng cố là món ăn truyền thống của người H’Mông từ cách đây 200 năm khi người H’Mông đến Bắc Hà – Lào Cai cư trú, sau được các dân tộc khác học tập và trở thành món ăn rộng rãi không thể thiếu của các dân tộc vùng Tây Bắc. Thắng cố ngày nay đã được cải biến đi nhiều, ngoài thịt ngựa người ta còn dùng thịt trâu, bò, lợn… Ngon nhất là thắng cố thịt ngựa của người H’Mong vùng Bắc Hà, Mường Khương.
Lợn cắp nách Sapa
Nếu như bạn có dịp đến với Sapa thì đừng bỏ qua món thịt lợn Cắp Nách, đây chính là một món ăn cực kì hấp dẫn, có thể nói là đặc sản miền núi. Lợn cắp nách Sapa bình dị từ trong chính những món ăn của họ, nhưng chính những nét bình dị ấy lại có sức hút thần kì đối với khách du lịch. Sở dĩ việc gọi là lợn cắp nách vì mỗi con lợn này chỉ nặng từ 4 – 6 kg. Thịt lợn ngọt, thơm, da giòn sừn sựt, có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon tuyệt sử dụng những gia vị điểm đặc biệt của người bản xứ. Vừa ăn thịt lợn cắp nách vừa nhâm nhi ly rượu táo mèo, hay rượu ngô giữa cái lạnh của Sapa sẽ là một trải nghiệm không quên trong lòng du khách.
Cá tầm – cá hồi – cá suối
Các món cá là món ăn thiết yếu khi bạn đến Sapa. Cá tầm và cá hồi ở Sapa không béo, thịt chắc khỏe, thơm ngon. Giữa cái giá lạnh giá của vùng núi cao, khách du lịch ngồi quanh 1 nồi lẩu cá tầm, nhúng kèm các kiểu rau tươi hứa hẹn sẽ là một trải nghiệm thú vị trong đời. Cá suối nướng cũng là món ăn bình dị tuy nhiên vô cùng hấp dẫn, cá suối ở đây không tanh, được chế biến rất giản đơn nhưng dưới bàn tay khéo léo của người dân nơi đây lại trở nên món ăn thơm ngon khó cưỡng.
Các món nướng
Có khả năng coi Sapa là thiên đường của những món nướng. Khí hậu lạnh giá đặc trưng của vùng núi rừng khiến cho người dân nới đây rất yêu thích những món nướng. Đến với Sapa bạn có thể giản đơn bắt gặp nhưng quán nướng ven đường nghiêm trọng hơn là có cả một con phố chuyên bán đồ nướng: thịt nướng, cá nướng, xúc xích nướng, trứng nướng, ngô, khoai, sắn nướng… Đừng ngần ngại ghé vào một quán nướng nào đó, vừa quanh quẩn bên đống lửa vừa nhâm nhi đồ nướng, nhận thấy cái dư vị hoang giã của núi rừng, đấy sẽ là kỷ niệm đáng nhớ thôi thúc bạn quay lại với vùng đất này thêm nhiều lần nữa.
>>>Xem thêm: Sapa và tuần trăng mật ngọt ngào
Điểm đặc điểm văn hóa lễ hội Sapa
Là nơi sinh sống của nhiều cộng đồng dân tộc thiểu số như H’Mông, Tày, Kinh, Giáy, Hoa… Sapa là nơi giao thoa của nhiều nền văn hóa đặc sắc, khiến văn hóa của Sapa đa dạng và tràn ngập màu sắc. Những phiên chợ cuối tuần thêm nhộn nhịp, ủ tình yêu qua tiếng khèn, đàn môi, kèn lá của những chàng trai, cô nàng Mông xuống núi là những điểm thú vị thu hút du khách ở khắp mọi miền. Mời bạn khám phá một vài lễ hội đặc sắc của vùng đất ẩn chứa bao điều kỳ diệu này.
Lễ Tết nhảy của người Dao
Tết nhảy diễn ra từ cuối giờ Thìn đến giờ Dậu, kết hợp đa dạng hình nghệ thuật dân gian. Đấy là nghệ thuật múa đan xen với nghệ thuật âm nhạc. Đó là nghệ thuật ngôn từ kể về sự tích dòng họ, công lao tổ tiên, là nghệ thuật tạo hình với các kiểu tranh thờ, tranh cắt giấy, điêu khắc tượng gỗ… giàu bản sắc dân tộc và đều thấm nhuần tính nhân văn.
Hội Roóng Poọc của người Giáy
Hàng năm vào ngày Thìn tháng Giêng Âm lịch, người Giáy ở Tả Van, Sapa lại mở hội Roóng Poọc để cầu mong mùa màng bội thu, người yên vật thịnh, mưa thuận gió hoà. Tuy là lễ hội dân tộc truyền thống của người Giáy ở Tả Van, nhưng nhiều năm nay đã trở thành lễ hội chung của cả vùng thung lũng Mường Hoa. Từ sáng sớm, người Mông từ Hầu Thào, Lao Chải dồn xuống, người Dao từ Bản Hồ, Bản Phùng ngược lên, khách du lịch từ thị trấn Sapa cũng tới dự làm cho lễ hội đông vui tới vài nghìn người.
Lễ hội Xuống đồng của dân tộc Tày
Sáng ngày mồng 8 Tết, lễ hội xuống đồng đầu xuân của đồng bào dân tộc Tày, Dao xã Bản Hồ (Sapa, Lào Cai) lại thu hút cực kì đông người địa phương và du khách thập phương.
Phần lễ tiếp tục với tục rước đất và rước nước. Kiệu rước được trang trí sặc sỡ theo biểu tượng âm dương ngũ hành. Đi đầu đoàn rước là thầy cúng, người có nhiệm vụ là sứ giả để ăn nói với thần linh, trên tay cầm cây nêu biểu tượng của sự sinh sôi, nảy nở. Sau đấy là kiệu rước đất, đất thiêng được lấy từ trên núi cao gọi là đất mẹ.
Trang phục sắc màu tươI vui, rực rỡ
Trang phục truyền thống của người Dao Đỏ có sắc màu cực kì rực rỡ. Đàn ông thường để tóc dài sau đó búi sau gáy hoặc búi cao trên đầu. Y phục mặc thường ngày là trang phục ngắn hoặc dài với màu chàm, màu đen. Quần áo của phụ nữ thì đa dạng hơn, bởi họ quan niệm rằng quần áo đẹp phải có 5 màu sắc và lấy màu đỏ làm chủ đạo.
Quần áo của người Dao Đỏ ở Sapa từ quần áo, khăn quấn cho đến thắt lưng, mũ đều do chủ đạo bàn tay phái đẹp đan, dệt có thể. Bộ quần áo phong phú quần áo, mũ, khăn, thắt lưng, giày dép và xà cạp quấn chân được gọi là “huy lâu”.
Phong tục tắm lá thuốc
Người Dao Đỏ có tiếng với dịch vụ tắm lá thuốc rất tích cực cho sức khỏe. Trong quan niệm của người Dao, tắm lá thuốc chữa các bệnh đau nhức cơ, xương, khớp hay cảm cúm, táo bón và tang cường thể lực cho phụ nữ một khi sinh nở, người mới ốm dậy hoặc người lao động mệt nhọc.
Có từ hơn 10 đến gần 120 loại thuốc để tắm. Bài thuốc này không chỉ đơn thuần là một cách săn sóc sức khỏe mà còn là một yếu tố tạo nên bản sắc văn hóa của đồng bào Dao.
>>>Xem thêm: Khách sạn Topas Ecolodge Sapa không thể bỏ lỡ trong kì nghỉ dưỡng của bạn
Con người Sapa
Đến với Sapa, khách du lịch sẽ có khả năng được gặp những người dân bản địa hiền lành, chân chất, những con người quanh năm “bán mặt cho đất bán lưng cho trời” trên gương mặt lúc nào cũng thường trực nụ cười hạnh phúc. Có vẻ như cuộc sống khó nhọc từng ngày không hề khiến họ nao núng, những con người ấy lúc nào cũng giống như những cây xanh của đại nghìn, cứ mạnh mẽ, điềm nhiên mà sống như thế, chẳng hề lo âu.
Vì thế, lên Sapa vào những ngày đông giá rét, khách du lịch vẫn bắt gặp hình ảnh những đoàn người thản nhiên đi lại trong cái lạnh giá trên những con đường cheo leo nơi vách núi. Hay vào những ngày hè, trên những thửa ruộng bậc thang mùa nước đổ những con người đó lại mang một khuôn mặt hân hoan chờ đón một vụ mùa bội thu. Hình ảnh những người lao động hăng say ấy như một điểm nổi bật đầy thi vị mà cũng căng tràn sức sống cho bức tranh vùng Tây Bắc.
Phong tục tập quán Sapa
Vì là nơi tập trung của rất nhiều đồng bào dân tộc thiểu số, nên đến với Sapa du khách sẽ có khả năng khám phá rất nhiều phong tục tập quán đã xuất hiện bao đời nay của người dân bản địa. Mỗi làng bản, mỗi dân tộc lại có những phong tục tập quán đặc trưng riêng, tựu chung lại tạo có thể một đời sống văn hóa phong phú, đậm đà bản sắc dân tộc cho thị trấn sương mù này.
Nếu như muốn nghiên cứu cuộc sống sinh hoạt của đồng bào H’ Mông, du khách có thể ghé bản Cát Cát- San Sả Hồ, Lao Chải, Sa Pả. Những người Dao đỏ lại sinh sống tập trung tại các bản Tả Phìn, Suối Thầu, Nậm Cang, Thanh Kim, Trung Chải, nơi có nhiều thung lũng hay ở lừng chừng núi để trồng ngô, trồng lúa. Người Tày ở Nậm Sài, Bản Hồ, Thanh Phú, là vùng bằng phẳng, có nhiều sông, suối thuận tiện cho việc đán bắt cá và làm ruộng.
Người Giáy ở Lao Chải – Tả Van. Người Xa Phó lại chọn những nơi xa xôi, tít Nậm Sài, giao thông đi lại khá phức tạp, do đó họ không đều đặn tiếp cận tới những địa phương khác, họ giỏi về chăn nuôi gia súc, trồng bông, dệt vải và đan lát đồ mây tre.
Bài viết trên, mình đã chia sẻ tới các bạn những tìm hiểu đặc trưng lễ hội và văn hóa ẩm thực của Sapa. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết nhé!
>>>Xem thêm: Những địa điểm ăn uống ở đà lạt phải ghé đến một lần trong đời
Mỹ Phượng-Tổng hợp
Tham khảo: (vietravel, dulichkhatvongviet,…)