Những dân tộc ở Sa Pa luôn tuân thủ và giữ lại gìn các phong tục tập quán lâu lăm. Bởi thế các phiên chợ tình Sa Pa của người Dao Đỏ, tục kéo vợ của người H’Mông… vẫn tồn tại lưu truyền mang lại ngày nay. Muốn tò mò và đào bới về các phong tục các dân tộc sapa miền sơn cước này, khác nước ngoài hãy mang lại du lịch tạiSa Pa – vùng đất của không ít phong tục thú vị..
Xem thêm: Các dân tộc trên Sapa và những phong tục bạn có thể chưa biết
Lễ hội
Kho tàng di sản văn hoá dân dã giàu bản chất cũng như khá phong phú bao gồm các đặc điểm không giống nhau. Tiệc tùng của rất nhiều dân tộc ở Sa Pa rất rực rỡ, còn in đậm các yếu tố tín ngưỡng cổ.
Tiệc tùng, lễ hội diễn ra trong số những tháng đầu xuân và nhà yếu trong phạm vi một làng. Tuy nhiên sống Mường Hoa, một số trong những tiệc tùng, lễ hội có phạm vi lan rộng cả một chốn, một mường xưa.
Người Mông xuất hiện lễ ”Nào Sồng” (ăn thề đầu năm) được tổ chức trong ngày thìn tháng giêng trên vùng đồi núi cấm của cả làng. Sau khi cúng thần, bất kỳ trong làng đều trao đổi thiết kế hương ước. Một năm người Mông có đến l1 lễ, bao gồm xuất hiện lễ ”Tu su” cúng rồng xanh rất lôi cuốn.
Lễ ”Nhặn Sồng” của người Dao tổ chức trong ngày mùng một hay mùng hai tết với tổng hợp các loại hình thẩm mỹ và nghệ thuật dân gian. Đó là: nghệ thuật múa nhảy đan xen cùng với nghệ thuật và thẩm mỹ âm nhạc (các bài thiên binh, hành quân, trừ tà…), thẩm mỹ ngữ điệu kể về việc tích của dòng họ Bàn, Triệu, Đặng…, kể về công lao tổ tiên, về việc tích một số trong những thần thánh vào miếu vạn thần của người Dao.
Trong những tiệc tùng, lễ hội của của không ít dân tộc sống Sa Pa, tiệc tùng ”Gioóng boọc” của người Giáy xuất hiện quy mô lớn, sức hút hàng trăm ngàn người Giáy, Mông, Dao ở thung lũng Mường Hoa kết nối.
Phong tục các dân tộc sapa
Phong tục các dân tộc Sapa có nhiều điểm thú vị, gắn sát với chu kỳ đời người, chu kỳ cây xanh, vật nuôi. cùng một lễ đặt tên mang đến đứa trẻ sơ sinh tuy vậy mỗi dân tộc có nghi thức khác biệt.
Ở người Tày chỉ mất bà nước ngoài còn mới có quyền mệnh danh đến cháu. Ở người Xá Phó, chỉ mất thầy cúng hoặc em vợ, anh vk (ông cậu) mới mẻ xuất hiện quyền đặt tên cho đứa trẻ. Người Mông đặt tên mang đến trẻ sơ sinh vào tiếng nhạc rung, tiếng hát ru con của bà nội.
Trong lễ cưới của bọn họ xuất hiện tục ”Kéo vợ”,có các nghi thức hát của ông mối (hát xin xuất hiện, hát xin chỗ treo ô, hát xin mời thuốc, mời rượu…).
Lễ cưới của người Dao đỏ sử dụng dàn nhạc khá sôi động bao gồm kèn, trống, chiêng, thanh la. Riêng nhạc kèn có đến 72 bài thổi vào lễ cưới gồm các bài mời tổ tiên, lập bàn kèn, đưa tin, chào chủ hôn, chào ông bà mối…
Đến nhiều bài đón dâu, quây thông gia, trừ tà, chúc rượu… Lễ đón dâu của người Tày rất trang trọng, cô dâu phải cưỡi ngựa hồng, xuất hiện em ck dắt dây ngựa đi theo…
Văn học
Văn học dân dã của người Mông, Dao, Tày, Giáy xuất hiện tất cả, những đặc điểm từ thần thoại, truyện cổ tích, cho tục ngữ, câu đố, thơ ca… Bao gồm nổi bật là kho tàng dân ca người Dao, người Giáy với hàng nghìn bài cũng như những thể loại khác nhau.
Riêng dân ca ăn hỏi người Dao đỏ có đến 204 bài. Nghệ thuật và thẩm mỹ nhẩy múa sống Sa Pa có tới 70 điệu khác nhau. Riêng Tết nhảy của người Dao đỏ ở Tả Phìn xuất hiện 54 điệu múa nhảy (từ nhiều điệu nhảy nghi lễ đón tiếp các vị thần đến các điệu nhảy xuất binh, ra tướng, múa còn, múa gà, múa cờ…)
Nghề cổ xưa
Phong tục các dân tộc sapa còn đc đưa ra trong một số nghề thủ công tiêu biểu. Người Xá Phó xuất hiện nghề dệt vải, thêu phục trang, đan lát.
Người Dao xuất hiện nghề thêu hoa văn thổ cẩm, nấu rượu, khiến giấy. Người Tày có nghề làm chăn đệm. Người Mông xuất hiện nghề rèn đúc.
Điều tra 1 làng Cát Cát còn có 54 gia đình trồng lanh, dệt vải in sáp ong, 3 lò rèn hành nghề, 1 lò chạm khắc bạc, 5 người khiến đồ mộc, 2 người làm đồ đá cùng một số nghệ nhân khiến tranh cắt giấy, đan lát tốt. Các nghề bằng tay cùng với nhiều bí quyết mang dấu tích tộc người đúng là khi là di tích văn hoá dân dã rực rỡ.
Xem thêm: Khám phá 4 lễ hội truyền thống Sapa độc đáo nhất khi du lịch đến đây
Một số chú ý khi thăm quan bản dân tộc trên Sapa
Đồng báo những dân tộc tại Lào Cai đặc biệt là tại Sapa rất hiếu khách. Nhưng khác nước ngoài khi tới thăm các làng, bạn dạng nên lưu ý 1 số phong tục các dân tộc sapa để phông phạm phải các điều kiêng kị của đồng bào dân tộc
Giống như khu vực ngủ, chỗ ngồi uống nước, nơi ngồi ăn cơm, địa điểm để đồ dùng, giải pháp đi lại, sử dụng nhiều đồ vật vào ngôi nhà bởi mỗi một dân tộc đều có phong tục tập quán không giống nhau nên cũng đều có nhiều điều không nên làm không giống nhau.
Tiệc tùng đầu năm mới
Khi đến cùng với Sapa những bạn cần phải nhớ nhiều chú ý duới đây khi nơi đây. Trực tiếp luôn xin phép được trả tiền nếu bạn được dân bản mời sử dụng cơm hoặc lưu trú. Hãy xin phép khi tự sướng cư dân địa phương. Bạn cần phải nhớ xin phép trước lúc các bạn muốn vào thăm ngôi nhà người dân địa phương.
Không mua nhiều mặt hàng cổ khiến quà lưu niệm vì như thế sẽ khiến mất đi các di sản tư gia do nhiều bạn dân không hiểu biết chất lượng thực của chúng.
Đừng đến trẻ em địa phương bất kỳ thứ gì. nếu còn muốn bạn hãy mang quà của bạn cho bố mẹ của những em, hay các cụ ông cụ bà.
Cuộc sống cũng như các nét văn hóa truyền thống ngàn đời của các dân tộc thiểu số trực tiếp là nét tìm hiểu hấp dẫn của biết bao khách hàng cao điểm. Bên cạnh đó, văn hóa truyền thống của những đồng bào dân tộc cũng ẩn chứa vô số nét khác lạ mà bạn phải hướng đến kĩ trước lúc muốn ghé thăm.
Lúc đến bạn dạng làng
Tại đường trong căn nhà người Hà Nhì, khi thấy một cánh cổng chào dựng tạm hướng trên buộc tua tủa những dao gỗ, kiếm gỗ , đầu cánh gà… đó là lúc trong làng đang được tổ chức lễ cúng xua đuổi tà ma.
Tương tự như vậy hàng năm phong tục các dân tộc sapa nghi lễ cộng đồng cúng thần làng, xua đuổi ma ác của đồng bào Tày, Thái, Giáy, Lào, Bố y, Xá Phó… thường đc tổ chức vào thời điểm tháng 2 hoặc tháng 6 , tháng 7 âm lịch.
Khi cúng đồng bào đặt những dấu hiệu kiêng kỵ cấm người lạ trong làng giống như buộc chùm lá xanh sống cột cao trên mặt đường vào làng hay đan phên mắt cáo, buộc vào chỗ này xương hàm lợn, trâu, bò.
Cả làng không có ai đi làm, chưa cho người lạ vào làng. Nếu như người lạ tình cờ gồng gánh, đội nón, che ô, đeo gùi, ba lô… vào làng có khả năng sẽ bị phạt bằng phương pháp nộp đủ số lễ vật để tái hiện lại lễ cúng làng. Trường hợp có việc khẩn cấp , muốn trong làng gần, khách lạ phải bỏ mũ, túi ba lô, gồng gánh… bao gồm đồ đạc đều phải xách tay.
Từng làng đồng bào nhiều dân tộc sống Lào Cai đều phải sở hữu vùng đồi núi cấm, thờ quyền năng siêu nhiên. Pòng thờ cúng hoàn toàn có thể ở gốc cây to, hòn đá lớn trực thuộc rừng.
Khi vào thăm nhà
Trước lúc trong thăm căn nhà đồng bào những dân tộc, khác nước ngoài cần quan gần kề kỹ, nếu thấy ở trước cửa ngõ căn nhà, sống đầu cầu thang cắm hoặc treo một cành lá xanh, một cành gai hay cắm một tấm phên đan hình mắt cáo… Chính là nhiều dấu hiệu kiêng cấm, gia chủ chưa muốn người lạ trong căn nhà.
Ngôi nhà người Hà Nhì Đen có hai lớp cửa ngõ, khách hàng xa đến chỉ nên trong cửa ngõ đầu tiên. Nếu như muốn vào cửa thứ hai thì phải được gia chủ nhà đồng ý.
Căn nhà người Thái xuất hiện đầu cầu thang, phụ nữ chỉ đc lên cầu thang có sân phải (bên trái), không được lên cầu thang mặt phải. Ở chỗ quan trọng nhất trong nhà (vách nhà sống gian giữa hay góc đầu ngôi nhà sàn, là khu vực thờ tổ tiên.
Trang trí nơi thờ tổ tiên mỗi dân tộc có khác biệt, nhưng đều cộng đồng một quan niệm: khu vực thờ tổ tiên là vùng linh thiêng nhất. Khách hàng không đc đặt mũ, nón, hành lý cũng như đồ dùng khác sống phòng đó, chưa đc sờ tay lên những đồ thờ cúng.
Tiếp xúc sinh hoạt
Chào hỏi khi tới nhà, đi mặt đường, khách cần công ty động chào hỏi bằng thái độ chân thành, nụ cười ngay thẳng sẽ xoá đi mặc cảm bất đồng ngữ điệu.
Khi chia tay hoàn toàn có thể bắt tay, không cần nói lời tạm biệt, hẹn hội ngộ nhưng trực tiếp nở nụ cười. Chưa xoa tay lên đầu trẻ con người Mông, Dao, vì đi theo quan niện của họ, hồn người trú ngụ ở đầu, người lạ sờ vào, hồn hoảng loạn bỏ trốn ,làm cho rrẻ hay bị ốm đau.
Chưa xoa tay lên đầu trẻ con người Mông, Dao chưa xoa tay lên đầu trẻ em người Mông, Dao
Khi ăn uống
Từng dân tộc xuất hiện quan niện khác nhau về vị trí chỗ ngồi, thế cho nên cần xem xét không ngồi vào một trong những số địa điểm nổi bật như sống chốn người Giáy, Dao phía dãy ghế ngay sát bên bàn thờ giành riêng cho người cao tuổi nhất, khách hàng quý nhát.
Đồng bào Mông khi phụ huynh mất, địa chỉ đầu bàn (gần bàn thờ) luôn bỏ trống với ý niệm khu vực đó giành riêng cho hồn bố mẹ. Người Thái, Tày, Mường nơi gần kề cửa sổ gia đình đặt hai chén con xuất hiện ý giành cho tổ tiên về tiếp khách hàng, khách không ngồi tại vị trí đó.
Trước khi ăn uống cần bền chí nghe gia chủ tổ chức các nghi lễ mời tổ tiên, chúc tụng nhiều điều tốt lành. Phong tục các dân tộc sapa khách không rót rượu trước, chưa gắp thức ăn trước, khi dùng dứt vô cùng chưa úp chén, úp bát xuống mâm.
Khi ngủ
Mỗi ngôi nhà của đồng bào dân tộc sống Lào Cai đều phải sở hữu chỗ ngủ giành riêng cho khách hàng, nên cần tuân theo sự bố trí của gia đình, chưa nằm để chân về hướng bàn thờ.
Sống một số trong những chốn người Mông, Dao,Thái, La héc-ta, Kháng kiêng không bận bịu màn màu trắng vào ngôi nhà.
Lời kết
Nếu du khách muốn du lịch Sa Pa, muốn Dùng thử cùng với thiên nhiên hội họp đời thường của rất nhiều dân tộc thiểu số ở địa chỉ cao điểm Sa Pa, thì du khách nên biết về các phong tục các dân tộc sapa lạ mắt, về nhiều liên hoan rực rỡ này để rất có thể thu thập thêm kinh nghiệm lâu năm du lịch cho chính bản thân và hòa nhập nhanh gọn cùng với các con người vùng cao miền sơn cước này.
Kha My – Tổng hợp & chỉnh sửa
Tham khảo (sapa24h.com, tokyometro.vn, www.vntrip.vn)